Tematyka monet

Skarby Stanisława Augusta - Jadwiga Andegaweńska

Szósta moneta serii upamiętnia Jadwigę Andegaweńską, córkę Ludwika Węgierskiego, koronowaną w 1384 r. na królową Polski. W 1386 r. Jadwiga została poślubiona Jagielle, wielkiemu księciu litewskiemu. Mimo młodego wieku, dzięki swej silnej międzynarodowej pozycji i mądrze prowadzonej polityce, zyskała prestiż i uznanie. Znana również z pobożności i dobroczynności, otoczona kultem, została wpisana w 1997 r. w poczet świętych Kościoła katolickiego.

Medalierski wizerunek Jadwigi, nawiązujący do portretu Marcella Bacciarellego, ukazuje władczynię w lewym profilu, w rąbku na głowie, fantazyjnej koronie, w sfałdowanej sukni, z podwójnym sznurem pereł na szyi. Na rewersie medalu (na awersie monety w nieco skróconym tekście) czytamy w tłumaczeniu: Ludwika córka trzecia, koronowana na królową Polski Roku Pańskiego 1384, dnia 15 października. Zaślubiona Władysławowi Jagielle 17 lutego Roku Pańskiego 1386. Ruś Czerwoną zajętą od Węgrów Polsce przywróciła. Umarła Roku Pańskiego 1399, mając lat 28, dnia 17 lipca.

Jadwiga, urodzona w 1373 lub 1374 r., objęła tron Polski w wieku dziesięciu lat; samodzielnie panowała dwa lata, następnie przez kilkanaście lat wespół z Władysławem Jagiełłą. Dobrze wykształcona, włączała się aktywnie w politykę i dyplomatyczne mediacje z książętami litewskimi Witoldem i Skirgiełłą, a także z Krzyżakami. W 1387 r. przywróciła Polsce Ruś Czerwoną, którą po śmierci Kazimierza Wielkiego Ludwik wcielił do Węgier. Przyczyniła się do odnowienia Akademii Krakowskiej – w testamencie zapisała uczelni swe suknie i klejnoty. Prowadziła szeroką działalność fundacyjną i charytatywną, zalecała tłumaczenie na polski łacińskich tekstów kościelnych. Zmarła w połogu po urodzeniu córki Elżbiety Bonifacji, także zmarłej, w 1399 r.

Marta Męclewska
b. kurator Gabinetu Numizmatycznego
Zamku Królewskiego w Warszawie