Exhibitions

Pieniądz Drugiej Rzeczypospolitej (in polish)

PAN Biblioteka Gdańska zaprasza na wystawę zatytułowaną Pieniądz Drugiej Rzeczypospolitej. Wernisaż odbędzie się w czwartek 27 lutego o godz. 13 w historycznym budynku Biblioteki przy ul. Wałowej 15.

Ekspozycja skierowana jest do wszystkich zainteresowanych historią i historycznymi środkami płatniczymi. Zwiedzający zobaczą banknoty i monety Rzeczypospolitej Polskiej emitowane w latach 1919-1939. Wystawa „Pieniądz Drugiej Rzeczypospolitej” to wyjątkowa okazja do zapoznania się z bogatą kolekcją numizmatów znajdujących się w zbiorach PAN Biblioteki Gdańskiej.

W momencie odzyskania niepodległości Polska nie tworzyła jednolitego organizmu ekonomicznego. Ziemie każdego z byłych zaborów miały różne systemy ustawodawstwa cywilnego, handlowego i skarbowego. Jeszcze w roku 1919 obiegały w Polsce trzy różne waluty: marka niemiecka, korona austriacka i marka polska (emitowana w Warszawie za czasów okupacji niemieckiej). Gdzieniegdzie kursowały także ruble rosyjskie. Na mocy dekretu Naczelnika Państwa z 7 grudnia 1918 r. Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa stała się tymczasową polską instytucją emisyjną. W lutym 1919 r. ukazał się dekret, stanowiący że przyszła polska instytucja emisyjna będzie się nazywać Bank Polski, polską walutą ma być złoty i dzielić się na 100 groszy. Banknoty złotowe pojawiły się w obiegu dopiero w 1924 r. – po reformie Władysława Grabskiego. Opóźnienie wprowadzenia złotego wynikało z przekonania, że reforma walutowa musi być poprzedzona zrównoważeniem budżetu. W grudniu 1923 r. prezydent Stanisław Wojciechowski powierzył misję utworzenia nowego rządu W. Grabskiemu, który poza funkcją premiera objął tekę ministra skarbu. Na polecenie Grabskiego Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa w styczniu 1924 r. podjęła interwencję giełdową, czyli skup marek polskich za obce waluty, aby zrównoważyć podaż z popytem. Bank Polski 28 kwietnia podjął emisję nowej waluty – złotego polskiego. Obok banknotów Banku Polskiego w obiegu znajdował się bilon, którego emisję pozostawiono w rękach Ministerstwa Skarbu. Reforma walutowa doprowadziła do ustabilizowania sytuacji gospodarczej i pozwoliła na rozwój Polski w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku.