Michał Ossowski (1743–1797), polski polityk i ekonomista, wniósł znaczący wkład w rozwój gospodarczy kraju. Studiował m.in. fizykę i teologię, a w 1773 r. przyjął święcenia kapłańskie. Dzięki doskonałemu wykształceniu został nauczycielem, a z czasem stał się bliskim przyjacielem i współpracownikiem Antoniego Protazego (Prota) Potockiego – późniejszego wojewody kijowskiego, bankiera i przedsiębiorcy.

Ossowski podejmował liczne inicjatywy gospodarcze i postulował reformy ekonomiczne, dążąc do poprawy losu „ludu pospolitego”. Jako sprawny finansista promował różnorodne innowacje skarbowe, w tym emisję pieniędzy papierowych. Działał jako pełnomocnik Potockiego w nowo założonym banku w Warszawie, a także zakładał kantory, by rozwinąć polski handel.

Podczas obrad Sejmu Czteroletniego Ossowski, jako deputowany, podjął pracę nad konstytucją ekonomiczną – mającą stanowić uzupełnienie konstytucji politycznej. Wiosną 1792 r. Sejm uchwalił zaciągnięcie pożyczki zagranicznej na obronę kraju, wówczas ogromnej – w wysokości 30 milionów złotych. Ossowski, reprezentując bank niderlandzki Piotra de Häana, zaoferował udzielenie pożyczki w wysokości 15 milionów złotych. Mimo dopełnienia wszystkich formalności, przekazanie środków zostało wstrzymane po przystąpieniu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej.

W 1791 r. o Ossowskim pisał Hugo Kołłątaj: [...] będąc razem filozofem i gospodarzem, matematykiem i kupcem, a co do objętości rozumu prawdziwym geometrą, mógłby w tej mierze całemu przewodniczyć narodowi.

Za swoje zasługi dla bankowości, przemysłu i rozwoju handlu czarnomorskiego ksiądz Michał Ossowski w 1787 r. został odznaczony przez króla Stanisława Augusta medalem wybitym w mennicy warszawskiej przez królewskiego medaliera Jana Filipa Holzhaeussera. Zgodnie ze zwyczajem król wręczał wyróżnionemu złoty egzemplarz, natomiast w ograniczonej liczbie bito także medale ze srebra oraz z brązu.

Marta Męclewska

Na awersie monety umieszczono tekst z rewersu medalu w tłumaczeniu z łaciny: „Obywatelowi użytecznemu, który prowadzony gorliwością dobra publicznego nowe drogi dla handlu ojczyzny wynalazł i wskazał, Stanisław August król, swoim i wdzięcznej ojczyzny imieniem, roku 1787”.

Na rewersie monety widnieje odwzorowanie awersu medalu: popiersie w prawym profilu i napis (w tłumaczeniu z łaciny): „Michał Ossowski urodzony w roku 1743” oraz sygnatura medaliera: I. P. H. F.

Numizmaty powiązane z artykułem