Franciszkanie przybyli do Poznania około 1640 roku. 22 sierpnia 1643 roku król Władysław IV wydał specjalny dokument, w którym zezwolił im osiedlić się na stoku wzgórza w pobliżu zamku książęcego i wybudować kościół i klasztor. W kolejnym roku biskup poznański zgodził się na erygowanie konwentu franciszkanów. Najpierw jednak zakonnicy osiedlili się na tak zwanej Grobli, za murami miasta. Po spaleniu się w czasie najazdu szwedzkiego drewnianego kościółka i klasztoru rozpoczęto budowę murowanej świątyni i domu zakonnego na wzgórzu zamkowym, zgodnie z dekretem królewskim. 24 maja 1668 roku poświęcony został kamień węgielny pod świątynię, która stoi do dziś. Nowy kościół – pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego – wzniesiono w stylu barokowym.

Od samego początku franciszkanie otrzymali w Poznaniu specjalną misję szerzenia chwały Matki Bożej. W okresie szwedzkiego „potopu” rozpoczął tu swoją działalność brat Tomasz Dybowski. Był poznańskim kwestarzem w czasie wielkiej biedy. W 1666 roku za zgodą przełożonych kupił niewielki obraz Matki Bożej. Chodził z obrazem zawieszonym na piersiach, przynosząc wszystkim ukojenie w cierpieniach, radość i wiarę w Jej opiekę. Po kilku latach do władz kościelnych dotarła wieść o cudach, które za sprawą obrazu otrzymywali wierni. Powołano kilka komisji badających niezwykłe zdarzenia i uzdrowienia. 19 kwietnia 1669 roku biskup poznański wydał dekret o cudowności tego obrazu Matki Bożej i zezwolił na jego kult w kościele oo. Franciszkanów na wzgórzu zamkowym w Poznaniu. W 1670 roku obraz Matki Bożej w Cudy Wielmożnej został uroczyście umieszczony w nowej świątyni. Odtąd kościół franciszkański stał się najważniejszym sanktuarium miasta, a Matka Boża w tym wizerunku – Panią Poznania.

29 czerwca 1968 roku obraz Matki Bożej w Cudy Wielmożnej – Pani Poznania otrzymał papieskie korony, nałożone przez Prymasa Stefana Wyszyńskiego, kardynała Karola Wojtyłę i arcybiskupa Antoniego Baraniaka.

Kościół został niedawno odrestaurowany. Jest to jedna z najważniejszych świątyń Poznania, jako miejsce kultu Matki Bożej, ze względu na architekturę i wystrój – głównie dzieło Adama Swacha – oraz na niespotykaną akustykę nawy głównej, dzięki czemu odbywa się tu wiele koncertów. Wokół klasztoru ma miejsce wiele wydarzeń religijnych i kulturalnych, spośród których jedno z najważniejszych to święto Pani Poznania – odpust Matki Bożej w Cudy Wielmożnej, 12 września.

o. Manswet Wardyn

Numizmaty powiązane z artykułem