Kangur Bennetta, zwany także walabią Bennetta, jest gatunkiem torbacza z rodziny kangurowatych. Jest to średniej wielkości ssak, o długości ciała 70–90 cm. Kolejne 65–75 cm przypada na ogon, który stanowi podporę ciała. Ciało pokrywa futerko: rudawe na głowie, grzbiecie i bokach, szarawo-białawe na spodniej stronie ciała. Górna strona pyszczka oraz zakończenia uszu oraz łap są czarne. Niekiedy rodzą się osobniki albinotyczne, z białym futerkiem i czerwonymi kolorem oczu (jak nasz bohater z monety). Jak u wszystkich kangurów kończyny przednie są wyraźnie krótsze niż kończyny tylne. Stopy są wydłużone, a palec czwarty jest dłuższy od pozostałych. Masa ciała waha się zwykle od 13 do 19 kg, choć samce mogą ważyć nawet 25 kg.

Kangur Bennetta występuje przede wszystkim w Australii i na Tasmanii. Gatunek ten kilkakrotnie próbowano zaaklimatyzować w Nowej Zelandii – pierwsza, zakończona sukcesem introdukcja miała miejsce w latach 1867–1870. W Europie zbiegłe lub wypuszczone z niewoli (głównie z prywatnych zwierzyńców i ogrodów zoologicznych) walabie Bennetta tworzą trwałą, jakkolwiek mało liczną, populację w Wielkiej Brytanii (najstarsze pochodzą od osobników zbiegłych około 1920 r.). Grupa złożona z około 30 kangurów prawdopodobnie żyje w stanie dzikim 50 km na zachód od Paryża – są to potomkowie walabii z jednego z ogrodów zoologicznych, które uciekły stamtąd po huraganie (lata 70. ubiegłego wieku). Przed 1945 r. kangury Bennetta przetrzymywano w warunkach półdzikich we Francji i w Sudetach (tereny dzisiejszej Polski), ale ich aklimatyzacja zakończyła się niepowodzeniem.

Kangury Bennetta występujące na Tasmanii są nieco mniejsze niż osobniki australijskie (zaliczane są też do innego podgatunku), różnią się także swoim zachowaniem. Te pierwsze przystosowały się do życia w pobliżu siedzib ludzkich i niekiedy można je zobaczyć, jak pasą się na trawnikach na obrzeżach miast. Generalnie zwierzęta te tolerują różne środowiska. W Australii chętnie przebywają w lasach eukaliptusowych ze średnim poszyciem, na wysokich wrzosowiskach, blisko otwartej przestrzeni. Dość łatwo przystosowują się do naszego klimatu. W warunkach hodowlanych łagodne zimy mogą spędzać na otwartych wybiegach.

Jest to typowy roślinożerca, żywi się przede wszystkim trawą i liśćmi (w warunkach hodowlanych chętnie zjada warzywa), w okresach suszy nie pogardzi także soczystymi korzonkami, którymi uzupełnia braki wody. Jest aktywny nocą, nad ranem lub późnym popołudniem. Dzień spędza, przesypiając w ukryciu.

Nie są to zwierzęta terytorialne. Jeżeli czują się zagrożone, wówczas silnie uderzają stopami o podłoże. Tym samym informują inne zwierzęta o niebezpieczeństwie. Kangury te doskonale słyszą i widzą, doskonale skaczą, są także dobrymi pływakami.

Dojrzałość płciową osiągają w drugim roku życia. Standardowo ciąża trwa 30 dni. Ciąża jednak może być przedłużona, bowiem zarodek we wczesnym stadium rozwoju przerywa wzrost do momentu aż młode z poprzedniego miotu nie opuści torby lęgowej. Samica rodzi jedno młode, które jest wielkości orzeszka (masa ciała poniżej 1 g). Zaraz po porodzie młode wędruje do torby lęgowej matki, która znajduje się z przodu ciała. U osesków oczy otwierają się dopiero 135–150 dni po porodzie. W torbie matki młode przebywa około 9 miesięcy, karmione jest jednak jeszcze kilka miesięcy dłużej, niekiedy nawet do 17. miesiąca życia.

W Australii gatunek ten rozmnaża się przez cały rok, na innych terenach (np. na Tasmanii) porody mają miejsce raz w roku. Młode, jeśli jest samicą, może pozostawać w pobliżu matki do końca życia, jeśli jednak jest to samiec, to w wieku dwóch lat przenosi się w inne miejsce. W niewoli zwierzęta te osiągają wiek około 15 lat, w warunkach naturalnych dożywają (podobno) nawet 20 lat.

Hodowcy owiec i bydła zazwyczaj traktują kangury Bennetta jako szkodniki. Dlatego niegdyś zwierzęta te, gdy tylko pojawiły się w pobliżu farm hodowlanych, były intensywnie tępione. Na Tasmanii w dalszym ciągu, jakkolwiek w ograniczonym zakresie, dozwolony jest ich odłów ze względu na atrakcyjne futro i dla mięsa. Mogą być tam również odstrzeliwane jako szkodniki pastwisk i pól. W Europie młode osobniki bywają zabijane przez psy i lisy, niekiedy są ofiarami wypadków samochodowych.

Kangury te są raczej samotnikami. Jeśli widzi się je w parach, to zazwyczaj jest to matka ze swoim młodym. Niekiedy może to być para zainteresowanych sobą osobników dorosłych (samiec i samica) – w tym przypadku kontakt ten nie trwa jednak dłużej niż 24 godziny, po czym para się rozchodzi. Dopiero przy obfitości pokarmu gatunek ten tworzy luźne stada. Ich liczebność na Tasmanii oraz w Australii wykazuje tendencję wzrostową; wg oceny Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) nie ma zagrożenia dla liczebności gatunku i wielkość jego populacji można uznać za stabilną.

Prof. dr hab. Wiesław Bogdanowicz
Muzeum i Instytut Zoologii PAN

Numizmaty powiązane z artykułem