Tematyka monet

Skarby Stanisława Augusta - Wacław II Czeski

Syn króla czeskiego Przemysła III Otokara, zięć Przemysła I [II] króla polskiego, umarł w Pradze Roku Pańskiego 1305, po 5 latach panowania w Polsce, mając lat 33. Wacław II ukazany jest w profilu, w koronie na miękkim kapeluszu, w płaszczu gronostajowym, z ozdobnym łańcuchem na szyi. Drugi w serii medal, będący pierwowzorem monet kolekcjonerskich, pokazuje króla Wacława II Czeskiego. Seria medalierska, jak i malarska Marcellego Bacciarellego z XVIII wieku, pomija w poczcie królów polskich kilku koronowanych, piastowskich władców Polski, którzy panowali po Bolesławie Chrobrym. Epoka Oświecenia nie ceniła dziejów średniowiecznych.

Na rewersie medalu czytamy (tekst w tłumaczeniu): Syn króla czeskiego Przemysła III Otokara, zięć Przemysła I [ II] k róla p olskiego, u marł w P radze R oku P ańskiego 1 305, p o 5 l atach p anowania w P olsce, mając lat 33, dnia 24 czerwca.

Wacław II z czeskiej dynastii Przemyślidów urodził się w 1271 roku; w 1283 roku został królem czeskim. Włączając się w polityczne rozgrywki polskich stronnictw związane z sukcesją książecego tronu krakowskiego po śmierci Leszka Czarnego, opanował Małopolskę i w 1291 roku przyjął tytuł księcia krakowskiego i sandomierskiego. Następnie zhołdował księstwa śląskie: bytomskie, cieszyńskie, opolskie i raciborskie, później legnicko-wrocławskie. Opanował również Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie, zwyciężając tym samym Władysława Łokietka w jego dążeniach do korony. W 1300 roku arcybiskup Jakub Świnka koronował go w Gnieźnie na króla Polski. Poślubił Ryksę Elżbietę, córkę króla Przemysła II, umacniając władzę królewską. W Czechach przeprowadził reformę monetarną, wybijając grosze praskie, które na dwa i pół stulecia stały się powszechnym pieniądzem w Europie Środkowo-Wschodniej.

Marta Męclewska
b. kurator Gabinetu Numizmatycznego
Zamku Królewskiego w Warszawie