Rok 2013 został uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ogłoszony Rokiem Witolda Lutosławskiego. Urodzony 25 stycznia 1913 r. w Warszawie Witold Lutosławski pozostaje jednym z najwybitniejszych kompozytorów polskich wszech czasów, jego twórczość zaś jest kluczowa dla zrozumienia tendencji, kierunków i zmian w muzyce XX-wiecznej.

Czerpiąc z wielkiej tradycji europejskiej – z dorobku Haydna, Beethovena i Chopina, ale też Debussy’ego i Bartóka – Lutosławski wypracował własny język muzyczny, a jego kompozycje w równej mierze odwołują się do intelektu i do emocji słuchacza.

Twórczość Lutosławskiego przechodziła liczne przeobrażenia stylistyczne, od neoklasycyzmu aż do dojrzałego indywidualnego stylu, a wśród licznych arcydzieł znajdują się Koncert na orkiestrę (1954), przełomowa w dorobku Kompozytora Muzyka żałobna (1958), awangardowe Gry weneckie (1961) i Trois poèmes d’Henri Michaux (1963), utwory wokalne, koncerty na fortepian i wiolonczelę czy napisane w ostatnich latach życia III i IV Symfonia oraz cykl pieśni Chantefleurs et Chantefables.

Uhonorowany kilkunastoma doktoratami honoris causa oraz najważniejszymi nagrodami, w tym najwyższym polskim odznaczeniem – Orderem Orła Białego, Lutosławski, ciesząc się międzynarodową sławą, pozostawał wrażliwy na potrzeby innych ludzi i rodzinnego kraju. Przez całe życie prowadził dyskretną działalność charytatywną, angażował się także w ważne ruchy społeczne, uczestnicząc np. w latach 80. w działaniach „Solidarności”. Zmarł w Warszawie 7 lutego 1994 r.

W często cytowanej, niezwykle trafnej, refleksji na temat znaczenia Lutosławskiego dla kultury muzycznej wybitny muzykolog Michał Bristiger – zaraz po śmierci kompozytora, 8 lutego 1994 r. – napisał: „Jego odejście odczuliśmy jako ból osobisty, a było ono sejsmicznym drgnieniem całej naszej kultury. (…) A czym był Artysta dla świata? Czym jest? Czym pozostanie? Punktem odniesienia dla całego rozwoju muzyki w naszym stuleciu (…)”.

Kamila Stępień-Kutera

Numizmaty powiązane z artykułem