Urodzony 5 stycznia 1818 r., Ernest Malinowski, wyemigrował po upadku powstania listopadowego wraz z ojcem i starszym bratem do Francji, gdzie ukończył słynne liceum Lycee Louis le Grand. Wyższe studia techniczne odbył w paryskiej politechnice (Ecole Polytechnigue) i w tamtejszej Szkole Dróg i Mostów (Icole des Ponts et Chaussees). Ukończył również prowadzone na emigracji przez generała Wojciecha Chrzanowskiego kursy w zakresie inżynierii wojskowej i artylerii. W latach 1839-1852 pracował we francuskim rządowym: Korpusie Dróg i Mostów z krótką przerwą w latach 1848-1849, kiedy wziął udział w walkach wolnościowych Wiosny Ludów pod komendą Ludwika Mierosławskiego.

Pod koniec 1852 r. wyjechał do Peru, zaangażowany tam na stanowisko inżyniera rządowego. Początkowo projektował oraz budował drogi, mosty i linie kolejowe w różnych regionach Peru. Odbył wówczas co najmniej 3 wyprawy rozpoznawcze poza Andy - na bogate i żyzne, a zupełnie nie wykorzystane obszary w głębi kraju. W ich wyniku Malinowski opracował plan połączenia wybrzeża Pacyfiku z dorzeczem Amazonki. W 1859 r. przedstawił prezydentowi Peru projekt przeprowadzenia linii kolejowej z portu Callao nad Oceanem Spokojnym przez Andy do Montanii. Projekt ten, konsultowany z inżynierami amerykańskimi, rząd peruwiański uznał za nierealny i prezydent odrzucił propozycję. W 1859 r. wybuchła wojna Peru z Hiszpanią, w czasie której Malinowski - dzięki swej wiedzy z zakresu inżynierii wojskowej i artylerii oraz budowie fortyfikacji - decydująco przyczynił się do obrony portu Collao przed napaścią Hiszpanów w 1866 r. Uważany za bohatera narodowego Peru zdołał teraz przeforsować swój projekt budowy kolei przez Andy, którą rozpoczęto w 1869 r. Za życia Kalinowskiego kolej dotarła do miejscowości Oroya oraz Ćerro de Pasco w Andach. Opinia światowa uznała to przedsięwzięcie za cud techniki inżynierskiej. Realizując je, Malinowski wprowadził wiele całkowicie nowatorskich rozwiązań w zakresie technologii budowy mostów i tuneli. Cała trasa liczy 346 km, zbudowano na niej ponad 30 mostów i wiaduktów (jedną z największych konstrukcji na świecie jest most nad wąwozem Verrugas) oraz 63 tunele o łącznej długości ponad 6 km. Najdłuższy, zwany Galera, mierzy 1117 m i położony jest na wysokości 4768 m n.p.m. Jest to najwyżej położona linia kolejowa na świecie.

W wyniku nowej wojny Peru z Chile Malinowski zmuszony był szukać azylu w sąsiednim Ekwadorze, gdzie przez kilka lat kierował m.in. budową ważnej linii kolejowej z miasta Guayaquil do stolicy kraju, Quito.

W 1886 r. Malinowski wrócił do Peru, gdzie objął stanowisko Głównego Inspektora Kolei, do końca życia współpracując przy konserwacji zbudowanej z jego inicjatywy kolei. Malinowski wykładał również w założonej w Limie przez Edwarda Habicha politechnice (Escuela de Construcciones Civiles y de Minas del Peru), gdzie był kierownikiem katedry topografii. Należał do Escuela Especial de Ingenieros w Limie oraz do Societe des Eleves Anciens d'Ecole des Ponts et Chaussees w Paryżu. Był założycielem peruwiańskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych i Towarzystwa Geograficznego.

Sprowadzając do Peru wielu inżynierów polskich, Malinowski bardzo przyczynił się do postępu naukowego, kulturalnego i gospodarczego tego kraju. Poświęcono mu dwa pomniki wystawione w Peru. Jego nazwisko noszą; rzeka na południu Peru (dopływ Tambopaty), góra leżąca w pobliżu trasy zbudowanej przez niego kolei oraz kilka stacji kolejowych.

W setną rocznicę śmierci, 2 marca 1999 r. zostanie odsłonięty pomnik inż. Ernesta Malinowskiego, usytuowany w najwyższym punkcie linii kolejowej (4818 m n.p.m.) na przełęczy Ticlio w Andach. Honorowy patronat nad obchodami rocznicy i budową pomnika objął prezydent RP. Napis na 7,5-metrowym monumencie, utrzymanym w stylu słynnej inkaskiej Bramy Słońca, w języku polskim i hiszpańskim, głosi: „Ernest Malinowski 1818-1899. Inżynier polski, patriota peruwiański, bohater obrony Callao 1866, budowniczy Centralnej Kolei Transandyjskiej".

Numizmaty powiązane z artykułem