CZĘSTOCHOWA - SŁAWNA JASNA GÓRA! Liczące ponad 240 tysięcy mieszkańców nowoczesne miasto ma z pewnością wiele powodów do dumy. Ale znane jest na całym świecie z racji istnienia w nim Sanktuarium Matki Bożej o ogromnej sile oddziaływania. Niewiele tylko miejscowości w dziejach chrześcijańskiej Europy zyskało podobny status. Częstochowa – jak Loreto, Lourdes czy Fatima – znalazła na trwałe miejsce w dziejach ludzkości.

Początek sanktuarium wziął się z dalekowzrocznej decyzji fundatora, piastowskiego księcia Władysława Opolczyka, który w 1382 roku sprowadził z Węgier prężnie rozwijający się pustelniczy zakon paulinów i ich opiece powierzył bezcenny obraz Matki Bożej, uważany za relikwię związaną z życiem Świętej Rodziny i własnoręczne dzieło św. Łukasza. Mnisi otrzymali do dyspozycji kościół i niewielkie zabudowania na szczycie góry nazywanej Częstochowa, a potem Clarus Mons: Jasna Góra.

W pobliżu rozrosło się przez wieki miasto będące obecną Częstochową. Sława sanktuarium wzięła się z licznych cudów sprawionych przez Matkę Bożą, tłumów pielgrzymów przebywających tu bez ustanku od ponad sześciu wieków, wreszcie niezmiernie doniosłych wydarzeń historycznych, spośród których dla Polaków najważniejsza była bohaterska i skuteczna obrona sanktuarium przed szwedzkim najeźdźcą w czasie „potopu” w 1655 roku. Dzięki niej klasztor jasnogórski stał się dla Polaków ostoją chrześcijańskich wartości. I jest nią do tej pory, czemu najdobitniej wyraz dawał Papież Pielgrzym: Ojciec Święty Jan Paweł II.

Dziś miliony pątników przybywają na Jasną Górę, aby przeżyć religijne uniesienie, aby powierzyć życie Bogu i troskliwości Bogurodzicy, pogłębić wiarę i aby zobaczyć zespół zabytkowy gromadzący najcenniejsze składniki polskiej spuścizny kulturalnej. Częstochowa ma więc powody, aby być dumna ze swego „serca” i „serca” całej Polski – Jasnej Góry!

O. Jan Golonka (Zakon Świętego Pawła I Pustelnika)
Kurator Zbiorów Sztuki Wotywnej Na Jasnej Górze



Miasto i klasztor związała historia. W tej samej epoce, ten sam władca, lokował „civitas Częstochowa”, nadając mu samorząd, i fundował Klasztor Jasnogórski, powierzając zakonowi Ojców Paulinów Cudowny Wizerunek Najświętszej Maryi Panny. Od czasów świętej Jadwigi, pierwszego króla Polski pielgrzymującego na Jasną Górę, klasztor stał się najważniejszym w kraju celem peregrynacji pątniczej. Był miejscem otwartym dla każdego, kto chciał zanieść Jasnogórskiej Pani swoje prośby i modlitwy.

Otwarty charakter miało też miasto Częstochowa. Położone na granicy trzech wielkich regionów: Małopolski, Śląska i Wielkopolski stanowiło ważny punkt na szlakach handlowych. Tu znajdowała się północna brama wjazdowa do Małopolski, której bezpieczeństwa strzegli częstochowscy mieszczanie.

Gdy w czasie potopu szwedzkiego w 1655 roku Polsce i Częstochowie zagroził wróg, mieszkańcy grodu nad Wartą potrafili wznieść się na wyżyny heroizmu. Miasto zapłaciło dużą cenę za wierność Rzeczypospolitej. Do końca I Rzeczypospolitej nie zdołało odzyskać pozycji, jaką miało przed najazdem szwedzkim.

Częstochowa stawała się Polakom tym bliższa, im większe nieszczęścia dotykały Ojczyznę. Tu po Powstaniu Warszawskim w 1944 roku przeniósł się ze sztabem ostatni komendant Armii Krajowej. W Częstochowie szukano też wsparcia w czasie wcześniejszych narodowych zrywów, a później - w tragicznych latach stalinowskiego komunizmu.

W maju 1956 roku milionowe zgromadzenie wiernych składało tu Jasnogórskie Śluby Narodu, a w 1979 roku witało Papieża Polaka w czasie Jego pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny. Słowa Jana Pawła II płynące z Jasnej Góry otworzyły drogę „Solidarności”, a Światowy Dzień Młodzieży z Jego udziałem w 1991 roku był pierwszą wspólną manifestacją wolności młodzieży ze Wschodu i Zachodu.

Dziś Jasna Góra i Częstochowa przyjmują każdego roku 4,5 miliona pielgrzymów i turystów z ponad 80 krajów świata, będąc jednym z największych centrów pielgrzymkowych świata chrześcijańskiego, a jednocześnie stolicą północnego subregionu województwa śląskiego – ważnym ośrodkiem gospodarczym, akademickim, kulturalnym i sportowym.

Prezydent Częstochowy
Tadeusz Wrona

Numizmaty powiązane z artykułem