Solidarność Walcząca była największą organizacją dążącą do obalenia ustroju komunistycznego i przywrócenia niepodległości krajów zniewolonych przez imperializm sowiecki. Powstała we Wrocławiu w czerwcu 1982 roku i w krótkim czasie zbudowała struktury we wszystkich regionach i wszystkich większych miastach Polski. Już w 1983 roku SW rozpoczęła druk wydawnictw drugiego obiegu w języku czeskim i rosyjskim, a uformowany następnie Wydział Wschodni tej organizacji współtworzył ośrodki walki o wolność na terenie kilku republik Związku Sowieckiego.

Było to jedyne środowisko opozycyjne, przeciw któremu minister spraw wewnętrznych PRL, gen. Czesław Kiszczak, wydał rozkaz „użycia wszystkich dostępnych sił i środków”. Pomimo zaangażowania cywilnych i wojskowych służb specjalnych, zwalczania Solidarności Walczącej przez jednostki KGB i STASI oraz licznych i częstych aresztowań osób związanych z organizacją, nigdy nie została ona rozbita ani spenetrowana przez agenturę.

Solidarność Walcząca składała się z około trzech tysięcy zaprzysiężonych działaczy, wspieranych przez wielokrotnie większą liczbę osób czynnie ich wspomagających. Wydawała ponad sto tytułów podziemnej prasy, jej sieć podziemnych radiostacji w kilkudziesięciu miastach Polski wyemitowała kilkaset nielegalnych audycji. Miała, dbające o bezpieczeństwo pracy konspiracyjnej, własne struktury kontrwywiadu. Każdy członek Solidarności Walczącej był nie tylko konspiratorem szkolonym w tym rzemiośle na podziemnych kursach, drukarzem znającym różne techniki poligraficzne, ale też „chodzącą jednoosobową drukarnią”, czyli osobą zdolną samodzielnie uruchomić powielanie podziemnej prasy w najbardziej niesprzyjających okolicznościach i w warunkach minimalnej ilości środków.

Wśród działaczy Solidarności Walczącej dużą część stanowiły kobiety, odgrywające w organizacji ogromną rolę i wykazujące się nadzwyczajną ofiarnością. Jednym z wielu przykładów ich zaangażowania mogą być „Wiadomości Bieżące” – konspiracyjne pismo, zawdzięczające swe istnienie głównie inicjatywie kobiet. Ukazywało się przez 8 lat w kilkutysięcznych nakładach, w sumie wydano 242 numery. Funkcjonowało, jak wiele innych wydawnictw Solidarności Walczącej, dzięki rozległym sieciom podziemnych punktów poligraficznych i kolportażowych. Struktura ta była zarazem wielką szkołą praktycznych umiejętności, służących łamaniu państwowego monopolu informacji. Jedna z liderek tej szkoły – Barbara Sarapuk – zyskała miano „Królowej Podziemnego Druku”, wyszkoliła bowiem największą rzeszę drukarzy w całym ruchu wydawnictw drugiego obiegu.

Symbolika zawarta na awersie monety przypomina, że to nasz kraj w zasadniczy sposób przyczynił się do skruszenia betonowego muru komunistycznego zniewolenia i odegrał fundamentalną rolę w obaleniu porządku jałtańskiego. Na awersie widać bowiem pękający, rozsadzany godłem polskiego państwa, monolit. W jego pęknięciach umieszczono słowa z programu oraz roty przysięgi, jaką składali członkowie Solidarności Walczącej. Z kolei rewers przedstawia stylizowaną sylwetkę kobiety malującej znak tej organizacji.

Kornel Morawiecki – założyciel Solidarności Walczącej

Numizmaty powiązane z artykułem