Bitwa pod Wizną jest jednym z najsłynniejszych epizodów bohaterskiej obrony Polski we wrześniu 1939 r. W pobliżu tej miejscowości znajdował się umocniony odcinek fortyfikacji broniący przeprawy przez Narew. Dowodził nim trzydziestojednoletni kapitan Władysław Raginis. Miał do dyspozycji batalion piechoty, złożony m.in. z kompanii fortecznej i kompanii saperów. Było to przeszło 350 żołnierzy i oficerów (a nie – jak podawano w dawniejszych publikacjach – 700), uzbrojonych w 6 dział, 24 ciężkie karabiny maszynowe oraz 2 karabiny przeciwpancerne. Batalion zajmował 8 żelbetowych schronów bojowych, z których ten ulokowany na Górze Strękowej był ośrodkiem dowodzenia. Tymi siłami dowódca „Wizny” przez trzy dni powstrzymywał liczący kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy korpus pancerny jednego z najlepszych dowódców niemieckich gen. Heinza Guderiana.

Oddziały niemieckie pojawiły się w pobliżu Wizny 7 września i nazajutrz uderzyły na Polaków. Żołnierze Raginisa nie ulegli potężnemu ostrzałowi artylerii i odparli pierwsze ataki. Następnego dnia skutecznie powstrzymali kolejne, niszcząc kilkanaście czołgów nieprzyjaciela. W tych walkach poległ zastępca Raginisa porucznik Stanisław Brykalski, a sam kapitan został ciężko ranny.

10 września, kiedy Niemcy zniszczyli już większość polskich schronów, kapitan Raginis rozerwał się granatem. Postąpił zgodnie ze złożoną wcześniej przysięgą, w której zapowiedział, że nie opuści powierzonej sobie pozycji. „Wyróżniał się zawsze poczuciem obowiązku i żelaznym uporem” – pisał o mężnym dowódcy historyk Apoloniusz Zawilski. Heroizm Raginisa sprawił, że stał się on jednym z bohaterów września 1939 r., tej nierównej walki toczonej przez Wojsko Polskie z dwoma agresorami – Niemcami i Związkiem Sowieckim. Dowodzone przez niego schrony broniące odcinka „Wizna” zyskały zaszczytną nazwę Polskich Termopil. W 2012 r. kapitan Władysław Raginis pośmiertnie otrzymał stopień majora.

dr hab. Marek Gałęzowski

Numizmaty powiązane z artykułem